Bekijk hier het volledige D66 verkiezingsprogramma

Relevante passages:

Een Europa als de bewaker van de democratische rechtsstaat, waarin lidstaten die afglijden hard worden aangepakt.

We sluiten geen compromissen over de democratische rechtsstaat

 De democratische rechtsstaat en fundamentele mensenrechten vormen het fundament van de Europese verdragen. Ze vormen de basis voor vrijheid, gelijkheid en democratie. D66 wil dat de Europese Unie sterk kan optreden tegen regeringen die dit fundament aantasten, zoals de huidige regering in Hongarije. Want het kan niet zo zijn dat we wel hoge eisen stellen aan kandidaat-lidstaten, maar niet handhaven op deze eisen bij bestaande lidstaten. 

In alle lidstaten ondersteunen we organisaties die machtsmisbruik aan de kaak stellen en fundamentele mensenrechten bevorderen. Wil de Europese Unie écht een gemeenschap zijn en blijven op basis van de waarden van de democratische rechtsstaat, dan moet ze de middelen hebben om die waarden te beschermen. 

• D66 wil dat de Europese Commissie stevig bewaakt dat lidstaten voldoen aan de vereisten van het lidmaatschap, zoals in de Europese verdragen is vastgelegd. Daartoe versterken we de uitvoering en handhaving van de rechtsstaat-APK waarmee lidstaten op initiatief van D66 jaarlijks worden getoetst op de kwaliteit van democratie, rechtsstaat, mensenrechten en Europese waarden. Het is de taak van de Europese Commissie om hierop te handelen. We versterken rol van het Europees Parlement in het beoordelen en waarderen van de rechtsstaat-APK. Regeringen moeten hun stemrecht en deelname aan de Raad van de Europese Unie verliezen wanneer zij structureel de democratische rechtsstaat afbreken en mensenrechten schenden. Daartoe hervormen we de Artikel 7-procedure.

 • Het is nagenoeg onmogelijk gebleken om op basis van de huidige Artikel 7-procedure over te gaan tot de beslissing om een lidstaat het stemrecht te ontnemen. Daarom stelt de Europese Raad voortaan met een 4/5 meerderheid vast dat een lidstaat de democratische rechtsstaat afbreekt en mensenrechten schendt. Om te zorgen dat na deze vaststelling snel maatregelen worden genomen, besluit de Raad van de Europese Unie voortaan binnen zes maanden over het activeren van sancties. 

• Lidstaten waartegen een Artikel 7-procedure loopt, mogen geen voorzitter meer worden van de Europese Unie. Het Parlement en de Raad van de Europese Unie beslissen hierover. 

• We maken de onderdelen van de Europese begroting bestemd voor een specifieke lidstaat voorwaardelijk aan eisen van rechtsstatelijkheid en het beschermen mensenrechten. Op basis van de rechtsstaat-APK kan de Europese Commissie voorstellen Europese fondsen voor een lidstaat enkel onder voorwaarden over te maken. Er hoeft voortaan geen relatie te zijn tussen de overtreding van de lidstaat en de hoeveelheid geld die de Commissie achterhoudt. De Commissie is terughoudend bij middelen die direct bestemd zijn voor mensen, zoals armoedegelden, op voorwaarde dat deze ook echt terecht komen bij deze mensen.