GroenLinks-Partij van de Arbeid

9

GroenLinks-PvdA zet zich duidelijk in voor meer politieke integriteit in de Europese Unie. Ze hebben onder andere het bestrijden van de “schimmige lobby”, het tegengaan van belangenverstrengeling, een verbod op betaalde bijbanen van Europarlementariërs, meer transparantie, en het starten van een ethische commissie als prioriteiten. Daarnaast wil GroenLinks-PvDA het maatschappelijk middenveld beter beschermen door middel van een Europees fonds voor de democratie.

Bekijk hier het GL-PvdA verkiezingsprogramma

Relevante passages:

Over een integere politiek:

2.1.8 Corruptie. De EU intensiveert de strijd tegen corruptie. Rapporten van het Europees bureau voor fraudebestrijding (OLAF) worden standaard openbaar. Ook grijpt de EU in wanneer lidstaten te weinig doen om corruptie, fraude en andere misstanden aan te pakken, bijvoorbeeld via stopzetting van EU-financiering. 

2.4.3 Belangenverstrengeling tegengaan. We scherpen de gedragscode voor Europarlementariërs aan, inclusief een verbod op betaalde bijbanen, om belangenverstrengeling tegen te gaan. Toezicht op deze gedragscode wordt verscherpt. Er komt daarnaast een verbod en streng toezicht op draaideurlobbyisme van oud-Europarlementariërs, Eurocommissarissen en ministers. Bij vertrek naar de private sector werken we met afkoelperiodes voor afzwaaiende Europarlementariërs en andere EU- functionarissen. 

2.4.5 Schimmige lobby aanpakken. Er komt één nieuw verplicht lobbyregister dat gaat gelden voor het Europees Parlement, de Europese Commissie en de Raad, inclusief Permanente Vertegenwoordigingen. Iedere Europese wet krijgt een appendix waarin staat welke lobbyisten input hebben gegeven. We schaffen toegangspassen af waarmee lobbyisten te pas en te onpas het Europees Parlement in- en uitlopen. De EU neemt maatregelen tegen de grote invloed van fossiele lobby op Europese besluitvorming en internationale klimaatonderhandelingen, net zoals dat het geval is bij tabakslobby. 

2.4.6 Financiële transparantie en toezicht. We voeren verplichte financiële declaraties in voor Europarlementariërs en Eurocommissarissen. Om transparantie te bevorderen en corruptie tegen te gaan, registreren we de bezittingen van Europarlementariërs en Eurocommissarissen aan het begin en aan het einde van hun termijn. Zij worden ook verplicht een verantwoording van hun onkostenvergoeding openbaar te maken, die alleen bedoeld is om werk gerelateerde kosten in hun lidstaat te dekken. Niet-besteed geld moet worden teruggestort. 

2.4.7 Ethische commissie. Er komt een ethische commissie (‘EU ethics body’) voor alle EUinstellingen. Deze commissie kan onderzoeken starten naar EU-politici en EU-ambtenaren bij aanwijzingen van onethisch gedrag. Daar moeten serieuze consequenties en stevige sancties aan verbonden zijn, zoals boetes, schorsingen en waar nodig ontslag. 

2.4.8 Transparantie. De Europese wetgevingsprocedure wordt transparanter door documenten uit de onderhandelingen en verslagen uit de Raadswerkgroepen openbaar te maken, net als verslagen van de Raad. Ook verbeteren we de Europese wet openbaarheid bestuur (Eurowob) en breiden we deze wet uit naar alle EU-instellingen. Actieve openbaarmaking van documenten via toegankelijke platforms wordt de regel. 

2.4.9 Tegengaan fraude en corruptie. Deelname van een land aan het Europees Openbaar Ministerie, dat fraude met Europese gelden kan vervolgen, is verplicht voor het ontvangen van Europese subsidies. Lidstaten moeten verplicht zijn jaarlijks de rechtmatigheid aan te tonen van de besteding van EU-gelden. Doen ze dat niet, dan worden subsidies stopgezet. Eindontvangers van Europese fondsen publiceren we in een openbaar digitaal toegankelijk overzicht. De Europese Rekenkamer breidt ook de doelmatigheidscontroles van Europees beleid uit. Op die manier versterkt de Rekenkamer haar functie van waakhond en brengt het in kaart of publiek geld effectief besteed wordt.

Over versterking van het maatschappelijk middenveld binnen de EU:

2.1.7 Sterk en veilig maatschappelijk middenveld. Een Europees fonds voor de democratie moet voorvechters van democratie ondersteunen, vooral de stemmen die het meest kwetsbaar zijn en meervoudige vormen van discriminatie ondervinden. Het gaat bijvoorbeeld om mensenrechtenactivisten, journalisten, ngo’s, LHBTQIA+-activisten, vakbondsleden en vakbondsbestuurders, klimaatactivisten en kritische stemmen in autocratieën. Het wordt makkelijker voor stichtingen om over de grens te opereren.

2.1.9 Klokkenluiders. Europa beschermt klokkenluiders actief tegen zowel overheden als bedrijven en personen, inclusief een Europees programma om getuigen te beschermen tegen wraakacties.

Deel deze uitslag: